Qast en Azm (beslissing en vastbeslotenheid)

Qast betekent vertrouwen, een bestemming kiezen en nastreven, er rechtlijnig naar toe gaan. Ook gematigd denken en redeneren, met vastbeslotenheid, zonder in extremen te gaan en ook een gematigd en evenwichtig leven te leiden. Wat de Sufi's met qast bedoelen, is dat een ingewijde liefde nastreeft en Gods welbehagen, de Ware Geliefde, en vastbesloten is zijn doel te bereiken.

Het Hart is het huis van God, zuiver het van allen behalve Hem.
Zodat de Almachtige bij nacht, in zijn huis kan neerdalen.

Dit vers, door Ibrahim Haqqi van Erzurum, is een aanduiding van de bedoeling om ware liefde te bekomen en Zijn welbehagen, en zegt ons hoe we dit moeten bekomen. Het beschrijft uitgebreid de weg, die zowel lang als kort kan zijn, tussen beslissing en vastbeslotenheid, en van vastbeslotenheid tot bestemming.

De enige manier om echte vrede in het gemoed te bekomen en tot rust te komen, zonder in uitersten te vervallen en spirituele kwellingen en pijnen te ondergaan, is dat een man moet 'mikken ' op de liefde en welbehagen van God en zijn leven hier rond inrichten.

Mawlana zegt:

'Een hart, dat zonder de Vriend leeft en Hem evenmin zoekt, kan niet vrij zijn van smart en pijn. In een hoofd waar er geen liefde is voor de Vriend; zoek er geen betekenis en waarde in. Het bestaat alleen in beenderen en huid.'

Zij die hun harten op Hem hebben gericht, en beslisten om Hem te bereiken, verwaarlozen nooit een pad naar Hem en de noodzakelijkheden om op dit pad te reizen. Zelfs als ze hun ogen één moment van Hem afwenden, en een blik aan anderen gunnen, dan zuchten en treuren ze er de rest van hun leven voor. Hoe ongelukkig zijn zij die onbewust leven,van een pad dat naar God leidt. Wat een groot verlies, dat niet kan gecompenseerd worden, als iemand valt en geblokkeerd geraakt op het pad, nadat het werd begonnen.

Beslissing verschijnt en ontwikkeld zich eerst in het hart, en groeit sterker en vaster, als een gevoel. Dan wordt het een zeer sterke impuls die de mens richt naar zijn bestemming. Beslissing betekent hierin een bedoeling en is als een zaad dat in de bodem van het hart wordt geplant. Als dit is gebeurd, verkrijgt de mens de hulp van de Almachtige God, het zaad groeit en wordt een volledige, vruchtdragende boom. Een mens die vastbesloten is om dit pad te gaan, vindt de vastbeslotenheid zelf, enkele stappen verder.

We kunnen vastbeslotenheid bepalen als vastberaden iets willen doen, en volhouden van het volgen en voltooien van de bewuste en eerlijke inspanning om verantwoordelijkheden te dragen.

Vastbeslotenheid is een diepere dimensie of functie van de wilskracht en de eerste stap in het opstijgen naar de 'hemelen' van betrouwbaarheid en overgave. De Qur'an beschrijft deze stap en het eindpunt dat moet bereikt worden op een zeer precieze manier: 'Als gij uw besluit hebt genomen, hou dan vol en leg uw vertrouwen in God.' (S3, A159) Indien deze eerste stap kan gezet worden door het vertrouwen op God en de onderwerping aan Hem, dan is de weg geëffend en gemakkelijk te bewandelen en dan kan de mens erop reizen alsof hij in de lucht vliegt.

Beslissing en vastbeslotenheid zijn twee belangrijke dimensies of functies van wilskracht. Elke reiziger die de bedoeling heeft van een lange reis te maken, moet halt houden aan de tussenstop van beslissing en vastbeslotenheid en de toestemming verkrijgen om verder te gaan. Slechts met deze toestemming kan de reis echt beginnen. Een man die de vleugels van beslissing en vastbeslotenheid heeft verworven, voelt zich aangetrokken tot zijn doel en wordt er naar toe gebracht zonder zelf nog vooruit te gaan. Een vriend van God zegt: 'Wie overvloeit van het verlangen om God te ontmoeten ondanks zijn onbekwaamheid om aan de voorwaarden te voldoen van het pad dat naar zijn doel leidt, zal God zelf naar zich toe weten te komen.' God zelf komt naar hem en wordt zijn ogen om mee te kijken, zijn oren om mee te horen en zijn tong om mee te spreken.

Voor hem die vliegt langs de weg, op de vleugels van beslissing en vastbeslotenheid, betekent de ontmoeting met God, het vinden van bestaansmogelijkheid doorheen opheffing. Voor hen die God verlangt te ontmoeten, betekent het onderhoud binnen het onderhoud en zij lijden niet aan pijn noch smart in de deugdzame cirkel waar zij het goede blijven vinden. In deze cirkel verandert pijn in vreugde. Wrok en straf zijn als gunsten geuit. Een gelukkige die dit punt heeft bereikt, verklaart steeds in vreugde:

'Wat van U ook komt, een gunst of een straf, het is goed'

Met de beker der aanvaarding in de hand, proeft hij alles wat van God komt, de Waarheid alsof dit alles het water van het Paradijs is.