مشكلات و فشارهايي كه بر علامه گولن وارد شد

فتح الله گولن

استاد گولن از همان سال‌هايي‌كه در شهرهاي «ادرنه» و «ازمير» به حيث واعظ و معلم خدمت مي‌كرد بر علاوۀ مشكلات زندگي با فشارهاي حاكميت وقت نيز مواجه مي‌گرديد و زنداني و توقيف مي‌شد اما هيچگاه هيچ عملي خلاف قوانين كشور از او مشاهده نگرديد و هيچ انگيزۀ قابل توجيهي براي اين اعمال فشارها و اتهام‌ها وجود نداشت. چنان‌كه خود ايشان در بارۀ آن روزها مي‌گويد:

«حالت اضطرار چنان‌كه از نامش پيداست به معناي اعلام وضعيت فوق العاده است و محاكمش نيز محاكم فوق العاده است. پس از كودتاي سال ‌1971 علت بازداشت ما را سارنوال محكمۀ ويژۀ حالت اضطرار اين‌گونه توضيح داد: «از چپي‌ها عدۀ زيادي را دستگير و مجازات نموديم، اگر به خاطر ايجاد توازن چند نفر از شما را هم دستگير كرده باشيم چه اشكالي دارد؟»[1]

و در جايي ديگر مي‌گويد:

«اگر در مورد انساني كه دست كم 40 سال زنده‌گي اش گويا تحت تعقيب و كنترول شديد سپري شده است و در طول اين مدت به رغم آن همه اتهام‌ها، افتراها، مجرم دانستن‌ها و نشر اكاذيب هيچ فيصله‌اي مبني بر محكوميتش صادر نشده است، اين تشويش و نگراني موجود باشد كه در آينده دست به كارهايي كاملاً برخلاف گذشته‌اش بزند، اين بدان معناست كه در اين كشور هيچ انساني وجود ندارد كه نگراني‌اي از بابت او نباشد... حال آن‌كه در گذشته و پيشينۀ كساني كه اين اتهامات را بر من بسته‌ اند فعاليت‌هاي زيادي عليه دولت و رژيم وجود داشته است و محكوم هم شده ‌اند و افزون بر آن وضعيت كنوني‌شان نيز مشكوك است.[2]

مؤسسات و به خصوص مكاتب و ليليه‌هاي مربوط به حركت ايشان نيز مشكلات گوناگوني را پشت سر گذاشته‌ اند؛ چنان‌كه استاد بزرگوار در اين باره مي‌گويد:

«در هر دوران گروه مشخصي بر حكومت آن دوران اعمال فشار مي‌كرد و بر اثر آن اين مؤسسات تحت تعقيب و تفتيش جدي قرار گرفتند... در نيمه‌هاي شب مورد هجوم قرار گرفتيم. حتي در ليليۀ دختران الماري‌هاي شان را زير و رو كردند، زير بالشت‌هاي شان را ديدند و بستر خواب شان را بلند كردند و ديدند و ما نمي‌فهميديم كه چه زماني تفتيش خواهيم شد... اما تا كنون نتوانستند هيچ چيزي خلاف قوانين و موضوعات وزارت معارف تركيه ببينند. و هيچ سخن منفي‌اي از هيچ يك از شاگردان بزرگ يا كوچك ما نشنيدند. باز پرسي‌ها و تحقيقات صورت گرفت و همه چيز جداً كنترول مي‌شد، دفاتر و دوسيه‌ها را ديدند، كمپيوترها را بررسي كردند و همه جا را تلاشي و زير و رو نمودند، و چنان تلاشيهايي انجام گرفت كه هيچگاهي در هيچ جا سابقه نداشت، اما هرگز نتوانستند به اندازۀ يك در هزارم يك كلمه موردي خلاف قانون، موضوعات درسي، دموكراسي و جمهوريت بيابند.»

[1] مصاحبه، جون 1998.
[2] (از مصاحبۀ استاد گولن با مجلۀ «آكسيون» 6 جون 1998)