Hikmət damlaları və ya Fəlsəfənin “məncəsi”

Acizlik yalnız qüvvətsiz və iqtidarsızlıq deyildir. Nə qədər qüvvətli və istedadlı insanlar var ki, dəyələndirilib istifadə edilmədiyindən aciz mövqeyindədirlər.

* * *

İşığı özündən olanların ziyasını zülmətlə söndürmək mümkün olmadığı kimi, başqa bir ziya ilə də məğlub etmək mümkün deyildir. Bu işıq mənbəyi ömür boyu par-par yanar və ətrafı işıqlandırar.

* * *

Ağıl özünü imanla süsləməyənlərə cəza alətidir.

* * *

Görüb edən bilib edən qədər müvəffəq ola bilmədiyi kimi, bilib edən də vicdanən duyub edən qədər müvəffəq ola bilməz.

* * *

Yalnız pulsuzluq deyil, elmsizlik, düşüncəsizlik, hünərsizlik də kasıblıqdır. Elmsiz, fikirsiz, hünərsiz varlılar da bir mənada kasıb sayılırlar.

* * *

Bəzən eynəklər gözün, göz ağılın, ağıl bəsirətin, bəsirət vicdanın, vicdan da ruhun müşahidə mənfəzi və görmə vasitəsidir.

* * *

Dəlixanada ən acınacaqlı insan ağıllı insandır. Dəli bizim içimizə girsə, acınacaqlı vəziyyətə düşər. Hər kəs dəlidir, amma dəlilik keyfiyyəti fərqlidir.

* * *

Bəşəriyyət bir ağacdır; millətlər də onun budaqları.. sərt küləklərə bənzər hadisələr onları bir-birinə vurdurur, vuruşdurur. Şübhəsiz, zərər də ağaca dəyir. "Kim nə edir, özünə edir"in mənası da elə budur.

* * *

Gecələr insanın tərəqqisi, bəşəriyyətin xoşbəxtlik və səadəti üçün açılmış meydandır. Ali fikir və yüksək əsərlər daima o qaranlıq bətndə böyümüş və bəşəriyyətə bəxş edilmişdir.

* * *

Məna aləminə səyahətə dəvət edilənlər sübh çağı yola tökülənlərdən seçilmişdir.

* * *

Mədə həzm olunmayan və faydasız qidaları çölə atır, sonra da üzünə tüpürür. Zaman və tarix də faydasız insanları...

* * *

Pas dəmirin, qurğuşun almazın, səfillik də ruhun düşmənidir. Bu gün olmasa da, sabah mütləq onu çürüdər və məhv edər.

* * *

Hər sarı qızıl, hər parlayan işıq, hər axan su deyil...

* * *

Hər bir sel əhəmiyyət verilməyən kiçik damcılardan meydana gəlir və qarşısıalınmaz olur. Toplumun bünyəsi də daim bu kimi sellərə məruz qala bilər; bəzən bu sel "bənd" olmaq istəyənləri də sürüyib aparar.

* * *

Mədəniyyətsizə elmi, həqiqəti izah etmək dəlilərlə məşğul olmaq qədər çətin olsa da, irşad ərənləri bunu sevə-sevə etməlidir.

* * *

Ən təhlükəli bəla üzə gülə-gülə gələndir.

* * *

Həqiqəti hər kəs eyni səviyyədə anlaya bilmədiyinə görə, təcrid yolu deyil, təşxis (canlandırma) və təmsil yolu seçilmişdir.

* * *

Şikayət həmişə zaman və məkandan edilir. Halbuki əsl günahkar cəhalətdir. Zaman və fələk məsum, insan isə çox nankor və cahildir.

* * *

Vətən orman deyil, bağdır. Orada meyvəli fidan və çiçəkləri çoxaltmaq zəruridir.

* * *

Bağı alaq otlarına qurban verib sonra da, "Ah fələk!" deyib şikayət edənə nə deyəsən..!?

* * *

O qədər günəşli, çəmənli, çiçəkli, tərtəmiz yollar var ki, ölü çöllərə aparır. Və neçə-neçə tikanlı sarp cığırlar var ki, gedib siratın Cənnət sahilinə çıxır.

* * *

Ən böyük hikmətlərdən biri guman ki, "İnsan dilinin altında gizlənib" sözüdür... Məncə, bundan daha üstünü, "Dost istəyirsənsə, Allah yetər; yoldaş istəyirsənsə, Quran" kəlamıdır.

* * *

İnsanlar idrakı və idrak olunanı bilirlər, amma idrak edəni bilmirlər. Bilən ruhdur, ağıl vasitə, görən ruhdur, göz vasitə...

* * *

Hərəkət əqli və ya təbii səbəblərlə meydana gəlirsə, heyvani, iradi və vicdani səbəblərə söykənirsə, ruhi və insanidir.

* * *

Yoxluq qorxunc bir “heç”dir. Heçlik elə sonsuz və ağılalmaz bir meydandır ki, onda varlıqdan xəbər verən bir zərrə də tapmaq mümkün deyil.

* * *

İndi dindara "təəssübkeş (fanatik)" deyirlər. Təəssübkeşlik, batil fikirləri kor-koranə israrla müdafiə etməkdir. Haqı müdafiədə israrlı olmaq fəzilətdir və möminin elə davranışı da qətiyyən fanatizm deyil.

* * *

İlahi mənbəyə əsaslanmayan fəlsəfə düşüncənin iflasıdır.

* * *

Həqiqi fəlsəfə ancaq və ancaq Allahın insanı hikmətə sövq etməsi ilə meydana gələn bir ruh və düşüncə keşməkeşidir.

Pin It
  • tarixində yaradılmışdır.
Copyright © 2024 Fəthullah Gülən Veb Saytı. Bütün hüquqları qorunur.
fgulen.com tanınmış türk alim və mütəfəkkiri Fəthullah Gülənin rəsmi saytıdır. Bu ünvan fgulen.com saytına məxsusdur.