Bir İhya Hareketi Olarak Diyalog

İlim ve teknolojinin gelişmesi ile beşeri münasebetler artıyor. Bu artış hem negatif hem de pozitif anlamda etkiliyor hayatı. Her geçen gün asıl ihtiyacın diyalog olduğuna daha fazla kani oluyor insan. Işık Yayınları bu önemli konuya yeni bir eserle açıklık getiriyor. Çokça tartışılan diyalog konusunda derinlemesine yorumlar içeren mümtaz eser, "Diyalogun Dinî ve Tarihî Temelleri" adını taşıyor. Dinler arası diyalog faaliyeti konusunda uzman kişilerin makale ve röportajlarından oluşan kitap, diyalog faaliyetlerine öncülük etmiş Muhterem Fethullah Gülen Hocaefendi ile yapılmış bir söyleşi ile başlıyor. Hocaefendi'nin sorulara mutevazı uslübuyla verdiği muhteşem cevaplar kitabın okunmaya değer olduğunun önemli göstergelerinden: "İfade açısından dinler arası değil, din mensupları arasında diyalog demek daha uygun olsa gerek." Sorunun akabinde kültürlerarası diyalog ya da farklı felsefeler arası diyalog ifadesinin daha isabetli bir kullanım olduğunu belirtiyor Hocaefendi ve ufkun daima geniş tutularak bütün inançlara mensup insanları bu faaliyetlere dâhil etmek gerektiğini kaydediyor. Diyalogda amaç, ortak problemlerin çözümünde işbirliği yapmak. Gülen, herkesi kendi konumunda kabul etmek gerektiğini söylüyor ve bu devirde iletişimin zorlamacı değil iknacı yöntemlere bina edilmesi gerektiğini savunuyor. Bu sayede düşüncelerimizi daha iyi anlatabilmenin yanında onlardan vazgeçmeyeceğimiz bir metot da benimsenmiş oluyor. Röportaj, dinler arası diyalog ufkuna sıcak bakmayan ve dinde yeri olmadığını savunanlara, ayet ve hadisler ışığında verilebilecek cevapları da içeriyor. Şüphesiz diyaloğu en güzel anlatan ayetlerden biri, "Zulmedenleri hariç, ehli kitap ile en güzel olan şeklin dışında bir tarzda, münazara, mücadele etmeyin." (Ankebut Sûresi, 29/6). Söyleşide, "Yahudi ve Hıristiyanları dost edinmeyin." (Maide Suresi, 5/51) ayetiyle ilgili soruların cevapları da bulunuyor.

Eserde ayrıca fıkıh profesörü Hayrettin Karaman hocanın diyaloğun İslam dinindeki yeri ile ilgili görüşleri, tefsir alimi Prof. Dr. Suat Yıldırım'ın 'Kuran-ı Kerim'e Göre Ehli Kitapla Diyalog' yazısı, hadis konusunda akla ilk gelen isim Prof. Dr. İbrahim Canan'ın "Peygamber Efendimizin Ehli Kitapla Diyaloğu" başlıklı yazısı, Ali Bulaç'ın sosyolog kimliği ile incelediği 'Medine Vesikası'nda Dinler ve Topluluklararası Diyalog' çalışması, Prof. Dr. Davut Aydüz'ün dinlerarası diyaloğun algılanış biçimini anlatışı ve de uygulamalar hakkındaki örnekleri, mütefekkir ve müdekkik âlimlerimizden Ali Ünal'ın "Gerçekler ve İtirazlar Arasında Hoşgörü ve Diyalog" isimli yazısı ve son olarak, İslam dünyasının önde gelen alimlerinden Yusuf el-Kardavi'nin ehli kitapla dostluk meselesini işleyen ayetlerin nasıl anlaşılması gerektiği konusundaki metodolojik makaleleri yer alıyor.