Nesiller yetiştiren külliyat

Geçtiğimiz günlerde yayımlanan Prizma serisinin dokuzuncu kitabı Kendi Ruhumuzu Ararken ile birlikte Fethullah Gülen kitaplığı 69 kitaba ulaştı. Fethullah Gülen Hocaefendi külliyatı, daha çok bilinen adıyla Pırlanta Kitaplar, farklı alt başlıklar taşıyan serilerden oluşuyor. Bu seriler içinde Asrın Getirdiği Tereddütler, Fasıldan Fasıla, Prizma ve Kırık Testi, Hocaefendi'nin çeşitli zaman ve mekânlarda sorulan sorulara verdiği cevapları bir araya getiriyor. Gülen'in bazı eserleri, irticali vermiş olduğu vaaz ve konferansların, yaptığı sohbetlerin kendi tashihinden geçerek kitaplaştırılmasından, bazıları da Sızıntı, Yeni Ümit ve Yağmur dergilerinde kaleme aldığı yazıların bir tema gözetilerek bir araya getirilmesinden oluşuyor. 70 kitaba yaklaşan ve muzdarip bir ömrün bütün yazılı ve sözlü birikimini ortaya koyan bu külliyatın pek çok bakımdan incelenmesi, irdelenmesi gerekir.

Fethullah Gülen Hocaefendi, bugün Türkiye'de ve dünyada fikirleri, güncel olaylar karşısındaki tavrı en çok merak edilen düşünce adamı ve kanaat önderlerinden biri. Onun fikrî önderliği ve teşvikiyle dünyanın neredeyse 150 ülkesinde faaliyet gösteren Gönüllüler Hareketi; savaşların, çatışmaların, göç ve yoksulluğun hüküm sürdüğü dünyamızda barışın, diyaloğun ve umudun temsilcisi olarak görülüyor. Son yıllarda ABD'de, Avrupa'nın farklı ülkelerinde, Afrika ve Uzakdoğu'da düzenlenen pek çok konferansta Gülen'in fikirleri ve teşvikçisi olduğu Hizmet Hareketi gündeme geldi, konuşuldu. Çok sayıda yabancı yazar ve aydın, Gülen ve düşünceleri üzerine sayısız makale ve kitap yayımladı. Farklı ülkelerden barış ve diyaloğa katkılarından dolayı çok sayıda ödüle değer görülen Hocaefendi'ye en son, geçen ay Güney Kore'nin dünyaca ünlü Manhae Barış Ödülü verildi. Bunlar, elbette Gülen'e ve düşüncelerine yönelik dünyada her geçen gün artan ilginin göstergesi.

Dünyada barışa, diyaloğa ve sevgiye olan ihtiyaç her geçen gün artarken, bütün ömrünü hizmete adayan ve bulduğu her fırsatta çevresindekilere ırk, din ve dil gözetmeksizin insanlığın yardımına koşmayı öğütleyen Hocaefendi'nin fikirleri daha çok merak edilecek; onun cehalete, teröre, insanlık onurunun yok edilişine karşı panzehir hükmündeki çözüm önerileri daha çok gündeme gelecektir. Gülen'in eserlerinden pek çoğu, geçtiğimiz yıllar içinde İngilizce, Arapça, Fransızca, Almanca, İspanyolca başta olmak üzere pek çok dile çevrildi. Dünyada onun fikirlerine olan ilgiyle aynı oranda bu çevirilerin sayısı da artacak.

Fethullah Gülen Hocaefendi'nin görüşlerine ve Hizmet Hareketi'ne yönelen ilgiyi; bütün bunların ardındaki fikir dünyasını kavrayabilmenin biricik yolu, onun eserlerine dönüp bakmaktır. Farklı serilerden oluşan bu külliyata baktığımızda, başta Kur'an-ı Kerim olmak üzere İslam'ın temel kaynaklarına derin bir vukufiyet ve bağlılık; bunun yanında fen bilimleri, felsefe, sosyoloji, psikoloji, tarih, Doğu ve Batı edebiyatları ve özellikle şiir alanında geniş bir birikimle karşılaşırız. Gülen'in, Türkçenin bütün renklerini barındıran zengin dili ve kendine mahsus üslubu ise onu, kendinden önceki neslin büyük fikir adamı ve ediplerine bağlar. Bediüzzaman Said Nursi, Elmalılı Hamdi Yazır, Mehmet Akif, Babanzade Ahmet Naim, Nurettin Topçu ve Şemsettin Günaltay gibi âlim, fikir adamı ve edipler, Hocaefendi'nin hem düşünce hem de dil ve üslup bakımından istifade ettiği ve hayranlığını her fırsatta dile getirdiği isimlerdir. Sadece bu ilişkinin izlerini araştırmak bile, okuru hayli şaşırtıcı ve zevkli bir uğraşla baş başa bırakacaktır.

Bu uzunca girişten sonra, Fethullah Gülen Hocaefendi'nin külliyatını oluşturan kitap serilerini ve o başlıkların altında yer alan eserleri kısaca hatırlatmak istiyoruz. Kimi zaman, kitapların sadece adları bile insanın okuma arzusunu kamçılayabilir, öyle değil mi?

Pırlanta Serisi 69 kitaba ulaştı

Asrın Getirdiği Tereddütler (4 kitap)

Asrın Getirdiği Tereddütler serisi, Hocaefen-di'nin değişik vesilelerle kendisine yöneltilen; İslam, inanç, kelam ve felsefeye dair her insanın aklına gelebilecek sorulara verdiği irticali cevaplardan oluşuyor. "Eskiden inançsızlık cehaletten geliyordu; onun için, insanlar gerçek kendilerine anlatılınca cehaletleri ortadan kalkıyor, doğruya kavuşmuşluk içinde huzura eriyorlardı. Şimdi ise fen ve felsefe kisvesinde bin inkâr fırtınası esiyor. Hem bu çeşit anlayışa sahip kişiler, kendilerini biliyor zannettikleri için ilmî kabul ettikleri bu kanaatleri dışında da hiçbir şeyi kabul etmeye yanaşmıyorlar." diyen Hocaefendi, bu seride, insanın günlük hayatında zihnine takılan sorulara Kur'an ve sünnet ekseninde ikna edici cevaplar veriyor.

Beyan

Beyan, Hocaefendi'nin Yağmur dergisinde yayımlanan; daha çok İslam ve edebiyat üzerine kaleme aldığı başyazılarını bir araya getiriyor. Kitap, Gülen'in edebi birikiminin kaynakları konusunda önemli ipuçları verirken, yerli ve köklü bir edebi şuurun oluşması için okura önemli yol işaretleri sunuyor. Beyan, aynı zamanda Gülen üslubunun en belirgin şekilde ve bütün derinliğiyle yazıya yansımış halini içeriyor.

Çağ ve Nesil (9 kitap)

Hocaefendi'nin, 1979'da yayına başlayan Sızıntı dergisinin baş sayfası için kaleme aldığı yazıları bir araya getiren Çağ ve Nesil serisi, farklı isimler altında dokuz kitaptan oluşuyor. Çağ ve Nesil serisini oluşturan kitapları okumak, uzun yıllar içinde Türkiye'nin, ve dünyanın yaşadığı sosyal değişimler karşısında Hocaefendi'nin fikir ve duygu dünyasını takip etmek bakımından önem taşıyor. Seri; Çağ ve Nesil, Buhranlar Anaforunda İnsan, Yitirilmiş Cennete Doğru, Zamanın Altın Dilimi, Günler Baharı Soluklarken, Yeşeren Düşünceler, Işığın Göründüğü Ufuk, Örnekleri Kendinden Bir Hareket, Sükûtun Çığlıkları adlı eserlerden oluşuyor.

Çekirdekten Çınara

Çekirdekten Çınara, Hocaefendi'nin 1970'li yılların sonlarına doğru Çocuk Terbiyesi başlığı altında verdiği vaazları içeriyor. Vaazların dökümünden sonra Gülen'in kendi tashihinden geçen metin, bugün artık pek çok eğitimcinin hemfikir olduğu, şuurlu anne ve babaların şuurlu çocuklar yetiştirebileceği fikri üzerine odaklanıyor. Fethullah Gülen'in Kur'an ve sünnet perspektifinden baktığı ve kendi tefekkür iklimini yansıttığı Çekirdekten Çınara, ailede eğitim ve sağlıklı çocuk yetiştirmenin önemine inanmış anne ve babaların okuması gereken bir eser.

Dua Ufku

Dua Ufku; Fethullah Gülen Hocaefendi'nin dergilerde yayımlanmış dua ile ilgili; "Dua ve Yakarıştaki Güç", "Bir Yakarış", "Dua", "Münacaat Yerine", "Dua Zamanı", "Arz-ı Hâl", "Sen Fâil-i Muhtarsın" gibi başyazıları ile; "Yâ Rab", "Benim Rabbim", "Ben Geldim", "Her Şey Senden", "Her Yerde Cemalin", "Füsunlu Işık", "Aç Kapını", "Bir Işık Sun", "Gönlümüzü Abad Et" gibi şiirlerinden meydana geliyor. Sürekli duaya çağıran ve neredeyse bütün hayatını dua ile içinde yaşayan Hocaefendi'nin kulluk şuurunu ve Allah ile münasebetini bütün derinliğiyle ortaya koyan bir kitap Dua Ufku.

Enginliğiyle Bizim Dünyamız

Enginliğiyle Bizim Dünyamız, Fethullah Gülen Hocaefendi'nin 1970'li yıllarda cami kürsülerinde verdiği iktisat konulu vaazları bir araya getiriyor. Metinler, günümüz İslam iktisadına dair önemli ipuçları içeriyor. "Yeryüzü Cennet Projesi" olarak da adlandırabileceğimiz Enginliğiyle Bizim Dünyamız için Peygamber Efendimiz'in insanlara sunduğu cennet misal hayatı sürekli hale getirme ve bütün âlemlere rahmet olma fonksiyonunu yeniden ihya etme çabasının bir yansıması diyebiliriz.

Fasıldan Fasıla (5 kitap)

Fasıldan Fasıla serisi, Fethullah Gülen Hocaefendi'nin 1970'li yıllardan başlayarak uzun yıllar içinde yaptığı sohbetlerinden kısa anekdotlara yer veriyor. Seride şimdiye kadar beş kitap yayımlandı. Geniş bir fikir yelpazesinde gezinen kitaplarda tarihî prizmadan ruhi hayata, iman esaslarını ihtiva eden hususlardan iman ve Kur'an hizmeti adına bir kısım prensiplere, bir demet sosyal meseleden sözün özü mahiyetinde vecizelere kadar her konuda orijinal tespit ve değerlendirmeler yer alıyor.

Fatiha Üzerine Mülahazalar

Fatiha Üzerine Mülahazalar, Hocaefendi'nin 1970'lerin başında Fatiha sûresinin tefsirine dair verdiği vaazların metinlerinin kendi tashihinden geçerek kitaplaşmış hali. Fatiha sûresi üzerine yapılmış en özgün çalışmalardan biri olan kitap, Gülen'in tefsir metodunu ortaya koyması bakımından da ayrıca önem taşıyor.

İnancın Gölgesinde (2 kitap)

Kitap, Hocaefendi'nin 1970'li yılların sonlarına doğru verdiği ahiret, melek, ruh ve şeytan konulu vaazların metinlerini bir araya getiriyor. İnancın Gölgesinde, Allah'ın mutlak varlığı ve birliği; ahiret, melek, ruh, cin ve şeytan gibi bütün unsurlarıyla melekût veya metafizik âlemi; peygamberlik ve son Nebi Hazreti Muhammed'in (sallallahu aleyhi ve sellem) peygamberliği, ilahi kitapları ve Kur'an-ı Kerim'i, son olarak da çetin bir mesele olan kader konusuyla birlikte bütün iman esaslarını akla, mantığa, muhakemeye ve kalbe hitap ederek ortaya koyuyor.

İrşad Ekseni

İrşad Ekseni, İslam'ın müeyyidat kısmı içinde mütalaa edilen iyili ği emretme, kötülükten men etme düsturunu, orijinal tespit, yorum ve Asr-ı Saadet merkezli misallerle zenginleştirerek anlatıyor. Dine ve insanlığa hizmet etme gayesi taşıyan insanların vasıflarını Kur'an ve hadislere dayanarak anlatan İrşad Ekseni, bugünün hizmet erleri için vazgeçilmez bir rehber kitap.

Kader

Hocaefendi'nin 1970'li yıllarda İslam'da kaza ve kader üzerine verdiği dört vaazın metinlerini bir araya getiriyor. Kitapta, kaderle ilgili sorulan sorulara ilmî cevaplar veriliyor.

Kalbin Solukları

Kalbin Solukları, Fethullah Gülen'in Sızıntı, Yeni Ümit ve Yağmur dergilerinde başyazı olarak kaleme aldığı edebi ve felsefi muhtevalı makalelerden derlenmiş bir seçki. Sözün kıymetini onun gönül ile irtibatına bağlayan Hocaefendi, kitaptaki metinlerde, "gelin bir kere daha gönül diliyle konuşalım" diyor. Kitap, "O'ndan geldik O'na döneceğiz" hakikatinden ışık alarak insanın yaratılış amacına doğru yeni bir keşfin hikâyesi.

Kalbin Zümrüt Tepeleri (4 kitap)

Aynı isimde dört kitabın yer aldığı seri, Hocaefendi'nin, Sızıntı dergisinin orta sayfasında "Kalbin Zümrüt Tepelerinde" başlığı altında yayımlanan yazılarından kitaplaştırıldı. İslam'ın ruhi hayatını konu edinen yazılar; insanı ve İslam'ı bütün boyutlarıyla ele alıyor. Günümüzde tasavvuf üzerine kaleme alınmış en nitelikli ve derinlikli eserlerden biri olan bu seri; ıstılahların ayet ve hadis perspektifinde tariflerini vermenin yanı sıra onların ifade ettiği kalbi amellerin insana kazandırdığı manevi, ahlâki, insani mertebe ve faziletleri de nazarlara sunuyor.

Kırık Mızrap

Kırık Mızrap, Fethullah Gülen'in birçoğu bestelenen şiirlerini bir araya getiren tek şiir kitabı. Zengin bir şiir hafızasına sahip olan Hocaefendi divan, halk ve tasavvuf edebiyatına olduğu kadar son asır şiirine de göndermeler yapan bir şiir diline sahip. Allah ve peygamber sevgisi, milli duygular, çocuk ve aile, hatıraların tadı, tabiat güzellikleri gibi temaların sıkça işlendiği şiirler; dini, tasavvufi edebiyatımıza günümüzden eklenebilecek bir ses.

Kırık Testi (12 kitap)

Farklı isimlerde on iki kitabın yer aldığı Kırık Testi serisi, Gülen'in 2001 yılından itibaren Amerika'da yapmış olduğu sohbetlerin yazıya aktarılan ve www.herkul.org sitesinde yayımlanan ilgili bölümlerinin kitap haline getirilmesinden oluşuyor.

Kur'an'dan İdrake Yansıyanlar

Kur'an'dan İdrâke Yansıyanlar, Hocaefendi'nin İbn Kesir Tefsiri'ni talebeleriyle birlikte okudukları dönemde ders halkasında bulunan talebelerinden birinin, kitabın üzerine aldığı notlardan oluşuyor. Bu notlar daha sonra kendilerine arz edilmiş ve Gülen, gerekli ekleme ve değişikliklerle zenginleştirerek metne son halini vermiş.

Kur'an'ın Altın İkliminde

Kur'an'ın Altın İkliminde, Hocaefendi'nin 70'li yılların ortalarında vermiş olduğu Kur'an konulu vaazların yazıya aktarılmasından oluşuyor. Hocaefendi, vaazların çözümünden oluşan metni tashih ederek, yeni notlarla zenginleştirmiştir. Kur'an'ın Altın İkliminde "insan eksenli Kur'an tefsiri" anlayışı istikametinde, Kur'an'ın psikolojik tahlillerini, insan üzerine yapılan semavî şerh ve analizleri, müşahhas ve canlı misaller eşliğinde, orijinal tespit ve yorumların ışığı altında okuma imkânı sunuyor.

Ölçü veya Yoldaki Işıklar

Hocaefendi'nin Sızıntı dergisi için kaleme aldığı, daha çok ahlâk, fazilet, ümit gibi farklı konulardaki vecize niteliğindeki düşüncelerini bir araya getiriyor.

Ölüm Ötesi Hayat

Ölüm Ötesi Hayat, 1970'li yıllarda Hoca-efendi'nin ölümden sonraki hayat ve haşir üzerine vermiş olduğu vaazların özeti niteliğinde bir kitap. Ölüm Ötesi Hayat, beşerin çılgınlıklarının önünü alacak, onun hezeyanlarını önleyecek, başta çocuklar, her yaştan insanın kalbinde ölümün hakiki manasını gösterip gönüllerde saadet parıltıları yakacak ahiret hayatına inanmanın kurtarıcılığına ve verdiği mutluluğa dikkati çekiyor.

Prizma (9 kitap)

Prizma serisini oluşturan kitaplar, Hocaefendi'nin, büyük çoğunluğu itibarıyla kendisine yöneltilen sorulara verdiği irticali cevaplardan oluşuyor. Serinin ilk dört kitabı 1990 ve sonrasındaki sohbetlerde sorulan sorulara verilmiş cevapları içerirken son beş kitap 70'li yılların sonu ile 80'li yılların başındaki sohbetlerde sorulan sorulara verdiği cevaplardan oluşuyor. Gülen, temelde inanç ve iman esasları olmak üzere, hayatın akışı içinde insanların karşılaştığı inanç merkezli sorulara verdiği bu cevaplarla okuru engin ve hazmedilmiş bir Kur'an ve sünnet kültürü içerisinde; dini, sosyal ve kültürel meseleler üzerinde fikrî bir seyahate çıkarıyor.

Ruhumuzun Heykelini Dikerken (2 kitap)

Farklı isimler taşıyan iki kitap, Hocaefendi'nin Yeni Ümit dergisi için kaleme aldığı başyazıları bir araya getiriyor. Birinci kitap Ruhumuzun Heykelini Dikerken günümüzde yaşanan inanç eksenli değişimi ve bu değişim içinde, milletinin kökleriyle buluşmaya çalışan yeni nesillerin hayatını tarif ve tahlil ederken, diğer yandan bu değişimin, bütünüyle milletimizin kendi ruh ve köklerine dönmesiyle gerçekleşeceğini dile getiriyor. İkinci kitap Kendi Dünyamıza Doğru ise inanç, düşünce ve kültür dünyamızın biriken problemlerinin hem teşhisi ve tedavisi hem de kendi dünyamızı kurma istikametinde zengin bir yol haritası niteliği taşıyor.

Sonsuz Nur (2 kitap)

Hocaefendi'nin Üsküdar'daki Sultan Valide Camii'nde verdiği, Peygamber Efendimiz'in hayatını konu alan vaazlarının yazıya dökülmesiyle meydana gelen Sonsuz Nur, iki ciltten oluşuyor. Sonsuz Nur duygu, düşünce, ilim, mana ve ruhta insanlığın görüp göreceği en muhteşem medeniyetin kurucusu, varlığın manası ve özü, yaratılış ağacının çekirdeği ve meyvesi, insanlığın iftihar tablosu Rahmet Peygamberi Hazreti Muhammed'i (aleyhissalatü vesselam) hem bir nebi ve resul, hem en mütevazı bir kul; hem de en büyük devlet adamı, yenilmez bir komutan, eşsiz bir terbiyeci ve şaşmaz bir kılavuz olarak anlatıyor.

Varlığın Metafizik Boyutu

Varlığın Metafizik Boyutu, Hocaefendi'nin melekut âlemi konulu vaazlarının kitaplaşmış hali. Madde ve fizik ötesi varlıkların mevcudiyetini ve mahiyetini izah eden Hocaefendi, dünya gibi diğer gezegenlerin de kendilerine uygun sekeneleri ve içlerinde barındırdıkları canlılar olduğunu anlatıyor. Adlarına melek, ruhanî, cin, şeytan dediğimiz bu varlıklar, madde ve fizik ötesinin sakinleridir ve her biri Allah tarafından bir vazife ile vazifelendirilmiştir.

Yaratılış Gerçeği ve Evrim

Hocaefendi'nin 1970'li yıllarda çeşitli şehirlerde evrim kuramı üzerine verdiği konferanslardan kitaplaştırılan Yaratılış Gerçeği ve Evrim, Gülen'in modern bilimin konularına vukufiyetini ortaya koyuyor. Kitap, Allah'ın tabiat dediğimiz sanat eseri üzerindeki tasarrufuna ait kaide ve prensipleri ateizm adına hayalî evrim senaryoları olarak kurgulayanlara, kısacası 'evrim teorisi'ne, 'yaratılış gerçeği' doğrultusunda verilmiş bir cevap.