Hüzmeler Üzerine
Tatlı hülyalara ve renkli tasavvurlara ermek için hüzmeler uygun vesile teşkil edebilir. İnsan bu hüzmelerin içine girince, adeta kendini ışıkla sarmaş-dolaş hissediyor ve gönlüne, göklerin renk ve güzelliklerinin akıp akıp dolduğunu duyuyor. Denebilir ki, insanlar, ledünniyât ve ruhâniyâta âid marifet ve esrârın tadına varmak için hüzmeler içinde seyahatı da bir vesîle sayarak değerlendirebilirler.
Hüzmeler, kendi olma iddiasında değildir. O bir ışık kaynağının gölgesinin gölgesi, küllî bir hakîkatın minik bir damlası ve güneşlerin kol gezdiği iklimden akıp gelmiş bir şerâredir. Bütün gayreti de, gölgede ışığı konuşturma, damlada deryayı araştırma fikrini uyarma ve kıvılcımda kehkeşânı hatırlatabilmeden ibârettir.
Ondaki her mes'ele, dünyanın en yüce ve emsalsiz hakîkatlarını, gözler ve ruhlar için yaşanmış birer rüya, birer tasavvur, birer düşünce haline getirmek için ele alınmış ve işlenmiştir.
İfadelerin perişaniyetine takılmadan onların arkasındaki güzelliklere ulaşabilenler, tereddüt geçirmeden, sendelemeden aslın yamaçlarına erer ve gülleri, çiçekleri kendi bahçelerinde koklayabilirler. Meseleyi bu seviyede kavrayamayanlar ise, biraz düşünceleriyle, biraz da gözleriyle aynı zümrütten tepelere ulaşarak öncekilerle kaynaşıp bütünleşebilirler. Gölge ettikse güneşten özür dileriz. Deryayı damla gösterdikse, Allah'ın affına sığınırız.[1]
[1] Bu yazı ilk baskısı 06 Mart 1990 tarihinde yapılan Hüzmeler ve İktibaslar isimli kitabın önsözüdür.
- tarihinde hazırlandı.