Varlık ve Allah İlişkisi

Bu mülâhazaya göre bütün mevcûdat Vacibü'l-Vücûd'la vardır.. ve Zât-ı İlâhî'nin eşya ve hâdiselerle alâkası da onu var etme, varlığını devam ettirme, gözetme alâkasıdır. Bütün bunların teferruatıyla alâkalı keyfiyet de bizim için halli müşkül bir meçhuldür. Şimdiye kadar hiç kimse, hatta açıktan açığa O'ndan söz edenler bile, O'nun alâka ve maiyyetinin ne demek olduğunu bilememişlerdir. Onların ve bizim bildiğimiz tek şey, her nesnenin vücûd kaynağı O olduğu gibi, Kayyûm'u da O'dur. O'nsuz hiçbir şey "yok" "var" olamaz ve hiçbir mevcûd da varlığını devam ettiremez. Bu itibarla da her şey O'ndandır ve her şeyin biricik kaynağı da bütün evsâf-ı kemaliye ve cemaliyesi ile O'dur ve işte, böyle bir yaklaşımda sebep ve kaynak ikiliği yoktur.