İman ve Amel-i Salihin İnsana İzafesi

Bütün hayırlar Allah'tan, şer ise bizzat insan nefsinden kaynaklandığı halde, burada esfel-i sâfilîne düşmeme veya ondan çıkmanın yolu olarak iman ve amel-i sâlihin insana izafe edilmesini nasıl anlamak lâzım? Hayırları da, şerleri de yaratan Allah'tır. Nefis mekanizmasını yaratan Allah olduğu için, yaratmayı da Allah, Kendine nisbet ediyor. Esfel-i sâfilîne sürükleyebilecek şeyleri, Allah (cc) insanın mâhiyetine dercetmiş. Ne var ki, insanın düşmesi için bütün şartlar hazır olsa da Allah onu yine de düşürmeyebilir. İnsanın iradesi var; iman edip sâlih amel işlemenin insana nisbet edilmesi, onun iradesine değer atfetme manâsınadır.