• Anasayfa
  • Âhir - Fethullah Gülen Web Sitesi

Evvel, Âhir, Zâhir, Bâtın

Soru: Bediüzzaman Hazretleri, Mesnevî-i Nûriye’de, “Arş; Allah’ın, Evvel, Âhir, Zâhir ve Bâtın isimlerinin halîtasıdır” diyor. Bu isimlerin ihtiva ettiği hakikatleri açıklayabilir misiniz?

Cevap: Allah’ın nâmütenâhî (sonsuz) isimleri vardır. Bunların içinde bütün esmâyı ircâ edeceğimiz dört temel isim vardır. Bunlar, ism-i Evvel, ism-i Âhir, ism-i Zâhir ve ism-i Bâtın’dır.

Allah öyle bir Evvel’dir ki evveli yoktur; öyle bir Âhir’dir ki sonu yoktur, ezelîdir, ebedîdir; Allah öyle bir Bâtın’dır ki, dûnunda bir şey yoktur ve Allah öyle bir Zâhir’dir ki fevkinde bir şey yoktur. Ancak bu meseleler Zât-ı Ulûhiyet’le alâkalı düşünüldüğünde hata etme ve karıştırma riski söz konusu olabilir. Cenâb-ı Hakk’ın esmâsının zâhire tecellîsi, eserlerinde görülür. Meselâ, bahar mevsiminin cennetâsâ keyfiyetine baktığımız zaman ism-i Zâhir’i bütün keyfiyetiyle müşâhede ederiz. Bu çerçevede bitkilerden kuşlara, kuşlardan haşerata, sayılamayacak kadar sayı ve çeşitte mahlûkatın birkaç hafta zarfında cana gelmeleri, Allah’ın karşısında resm-i geçit yapıyor gibi formalarını takıp arz-ı dîdâr etmeleri, lisan-ı hâlleriyle “Evet, varız” demeleri, “Ya Hayy!” diye, “Ya Hak!” diye ispat-ı vücut etmeleri Cenâb-ı Hakk’ın “Zâhir” isminin cilveleridir.

Telif Hakkı © 2024 Fethullah Gülen Web Sitesi. Blue Dome Press. Bu sitedeki materyallerin her hakkı mahfuzdur.
fgulen.com, Fethullah Gülen Hocaefendi'nin resmî sitesidir.