Fethullah Gülen Hocaefendi'nin Sünnete Bakışı
Fethullah Gülen Hocaefendi, hayatını sünnete göre programlamış, gerek yazılarında, gerek vaaz ve konuşmalarında insanları hep sünnet yoluna çağırmıştır. Hadîs ilmine ömrünü veren, hadîsi insanımıza sevdiren Prof. Dr. İbrahim Canan'ın geçtiğimiz günlerde yayımlanan Fethullah Gülen'in Sünnet Anlayışı isimli eseri, Hocaefendi'nin bu yönüne ışık tutuyor.
Aslında, sünnet hakkında gerek oryantalistlerin, gerekse içimizde bazılarının ortaya attıkları şüphelere karşılık cevap mahiyetinde bugüne kadar bir hayli kitap yazılmış, konuşma yapılmıştır. Ancak Hocaefendi şu noktanın altını ısrarla çiziyor: Hadîse ve sünnete yapılan itirazlar, ilk günden beri hadîs tarihi açısından defalarca cevaplandırılmış olmasına rağmen, orijinal bir şey gibi bu bayat bilgiler tekrar tekrar ortaya atılmış ve zihinler bulandırılmak istenmiştir. Günümüzde Batılı kaynaklarda gördükleri itirazları yeni zanneden bazı talihsizler, bu eski şeyleri yeni bir şey keşfetmiş gibi kitaplara dökmüş ve sâfi zihinleri yeniden bir kere daha ifsat etmişlerdir. Hâlbuki bu itirazların bir kısmı, daha İbn Kuteybe döneminde cevaplandırılmış, kalanları da, henüz ortaya çıktıkları dönemde reddedilmiş, ciddi bir mantığa dayanmayan boş iddialardır.
Bu noktada hemen şunu ifade edelim ki, Hocaefendi'nin eserleri mütalâa edildiğinde onun "hadîste/sünnette yenilik" veya "hadîste ıslah" şeklinde bir iddiası olmadığı görülecektir. Şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: Hocaefendi'nin hadîs ve sünnet karşısındaki duruşu gelenekçidir. Yani İbrahim Canan Hoca'nın ifadesiyle ashab-ı kiramdan günümüze kadar sünnet deyince ehl-i sünnet uleması, ne anlamış, ne gibi nokta-i nazarlar tespit edip kaideleştirmişse Hocaefendi, onları aynen benimsemiştir. O, sünnete Hz. Abdullah b. Ömer kadar bağlı, İmam Gazali veya İmam Rabbani kadar âşıktır. Hocaefendi, bütün fikriyatını, davasını, hedeflerini, metotlarını sünnet-hadîs hazinesinden çıkardığı cevherlerle yol yol işlemiştir.
O, Buhari veya Müslim gibi herhangi bir hadîs kitabını baştan sona şerh eden bir şarih de değildir. Peki, Hocaefendi ne yapmıştır? O, özellikle son asırda cehalet, fakirlik ve ümitsizlik içinde bulanan insanımıza, aşk u heyecan katacak, onların metafizik gerilimlerini muhafaza edecek, onları fakirlikten ve tembellikten kurtarıp dava şuuruna sahip hâle getirecek hadîsleri şerh etmiştir. Fethullah Gülen'in Sünnet Anlayışı isimli eser, üç bölümden oluşuyor. Birinci bölümde Hocaefendi'nin şahsiyeti, davası, öncelikleri hakkında bilgiler yer alıyor. İkinci bölüm Hocaefendi ve Hadîs başlığını taşıyor. Bu bölümde Hocaefendi'nin Peygamberimiz ve ashabına bağlılığı, hadîs ilmi noktasında gelenekçi olduğu, hadîs bilgisinin genişliği, hadîslere getirdiği açılımlar üzerinde duruluyor. Son bölümde ise Hocaefendi'nin âyet ve sünnet yörüngeli yetiştirdiği, sahabenin izdüşümü diyebileceğimiz "alperen"lerden, onların ahlâkından bahsediliyor. Bu şekilde Hocaefendi'nin davasının esaslarını tespitte ve davasını yürütecek öğrencilerin yetişmesinde hadîsten nasıl istifade ettiği gösteriliyor.
Fethullah Gülen'in Sünnet Anlayışı adlı kitap, hayatıyla sünnete bağlılığını her zaman göstermiş bir insanın rehberliğini kavramak kadar, sünneti yeniden düşünmek bakımından da büyük önem taşıyor.
- tarihinde hazırlandı.