Derviş Kelimesinin Anlamı
Derviş; Farsça’daki derviz, dervij sözcükleri gibi fakir, yoksul mânâlarına gelen bir kelime. Dünyevî fakirlik, acizlik, yoksulluk da aynı sözcükle ifade edilse de Allah'a karşı, aczinin, fakrının ve ihtiyaçlarının farkında olma anlamındaki böyle bir yoksulluk, bu kelimeye yüklenen has bir mânâ. Tasavvufta derviş dendiğinde, söz konusu olan da işte bu mânâdır. Hakikî anlamıyla fakirlik ve ihtiyaç, tese'ül ve dilenciliği hatırlatması açısından böyle bir mânâ hak yolunun yolcuları için bahis mevzuu olmasa gerek. Zira, kendini Allah'a adamış bir hakikat eri, aynı zamanda bir kanaat ve istiğna insanıdır. O, aç ve susuz kaldığı zamanlarda bile, açarsa derdini sadece Allah'a açar ama katiyen halka arz-ı ihtiyaçta bulunmaz ve bulunmak da istemez. Dervişin, "kapı eşiği" mânâsına gelmesi, insanlara karşı zillet gösterme anlamı itibarıyla değil, Allah karşısındaki tevazuu, mahviyeti ve kendini sık sık sıfırlayarak, maddî-mânevî taşıdığı değerlerin izafîliğini vurgulaması açısındandır. Onun, insanlara karşı aynı alçak gönüllülüğü göstermesi de Yaratan'dan ötürü, özü ve mahiyetindeki ilâhî cevherlerle başlı başına antika bir Hak san'atı olması itibarıyladır.
- tarihinde hazırlandı.