Üçüncü Sefer
Üçüncü sefer; zâhir-bâtın farklılığını aşarak, cüz'iyyet planında "mertebe-i ehadiyyet"i ve külliyet dairesinde "mertebe-i vâhidiyyet"i iman, iz'an ve zevken duymak mazhariyetidir. Böyle şâhikalar üstü bir şâhikanın da "cem" ufkuna tekabül ettiği açıktır. İttihad ve hulûl değil, zevken ve hâlen sûretteki zıdlıkları aşarak, her şeyin apaçık tevhide bağlanması mânâsında bir cem. Evet, Mevlânâ'nın da ifade ettiği gibi, tevhid ve cem ittihad ve hulûl değil, sâlikin kendi ufkunda yok olmasıdır. Bu makam, aynı zamanda asliyeneyniyetin silinip gitmesi ve "vücub imkân arası bir makam" diyebileceğimiz "Kâbe kavseyni ev adnâ" ufkuna ulaşılması söz konusudur ki, bütün vilâyet derecelerinin serhaddi sayılır. Evet, tefsirdeki tevcihlerden birine göre, buradaki "kurbet-i kusvâ", "hakikat-ı Hazreti Muktedâ-i Ekmel"e ait bir pâye; gölgesi de, cüz'iyyet çerçevesinde sadrı-sînesi müsâit bütün müntehîlerin ulaşmaya çalıştıkları bir "ufk-u âlâ" dır.
- tarihinde hazırlandı.