Vera’nın Anlam ve Tarifleri

Lügat ve kâmuslarda; uygunsuz, yakışıksız ve gereksiz şeylerden sakınmak, haram ve yasaklara karşı da, titiz davranmak, tetikte olmak.. veya memnû şeylere girme endişesiyle, bütün şüpheli hususlara karşı kapanma manâsına hamletmişlerdir ki; "Sana kuşku vereni bırak, şüphesiz olana geç" [1] İslâmî prensibine ve: "El helalü beyne vel haramü beyne" [2] hadisinde anlatılan gerçeğe uygun olan da budur.

Sofîlerden bazıları vera‘ı; yakînin sıhhati, davranışların istikâmeti ve Cenâb-ı Hakk’la münasebetlerde de âlî himmet ve temkinli olma şeklinde yorumlamışlardır.

Bir ehl-i dil; göz açıp-kapayıncaya kadar olsun Hakk’tan gâfil olmamak.. bir diğeri ise, hayatın her lâhzasında, O’ndan başka her şeye kapalı kalmak.. daha bir başkası ise, hâliyle olsun diliyle olsun, kulun dünya ve ehl-i dünyaya tezellül ve tenezzülde bulunmayıp, varlığı, kendini ve bütün dünyayı aşması şeklinde tarif etmişlerdir ki:

-Zinhar halka dilencilik etmekten sakın! Ve istediğini sadece keremi çok engin Rabbinden iste! bir gün mutlaka, geldiği gibi gidecek olan dünyanın zînet ve debdebesini bırak!" sözleri de bu mülâhazayı çok güzel ifâde eder. Vera‘ı hayat ve davranışlarını gerekli, lüzumlu ve ötelere uzanan şeylere kilitleyip, lüzumsuz, fânî ve zâil şeylerin gerçek konumlarını kavrama şuuruyla hareket etme şeklinde de yorumlayabiliriz ki; "Min hüsni islamil meri terkühu ma la ye’bihi" [3] yâni kıvamında ve kendi iç güzellikleriyle yaşanan Müslümanlık, mâlâyâniyâta karşı kapalı olan Müslümanlıktır, ölçüsü de bunu hatırlatmaktadır.

[1] Buhârî, Buyû’,3; Tirmizî, Kıyâme, 60; Müsned, 3/153.
[2] Buhârî îman, 39; Müslim, Müsak3at, 107, 108.
[3] Tirmizî Zühd, 11; İbn Mâce, Fiten, 12.

Pin It
  • tarihinde hazırlandı.
Telif Hakkı © 2025 Fethullah Gülen Web Sitesi. Blue Dome Press. Bu sitedeki materyallerin her hakkı mahfuzdur.
fgulen.com, Fethullah Gülen Hocaefendi'nin resmî sitesidir.