Uluslararası Halil İbrahim Sempozyumu (15-18 Nisan 2000)
Gazeteci ve Yazarlar Vakfı'nın akademik oluşumlardan biri olan Kültürlerarası Diyalog Platformu'nun, Prof. Dr. Mehmet S. Aydın'ın koordinatörlüğünde organize ettiği, 'Diyaloglu Bir Ümit Sembolü ve İnanç Bağı' Hz. İbrahim Sempozyumu'nda 28'i Bilim adamı olmak üzere, toplam 44 ilahiyatçı, düşünür ve gazeteci katıldı.
Sempozyumun açılış seremonisi Harran'da, bilimsel oturumların bir bölümü Şanlıurfa DSİ Konferans Salonunda, geri kalan kısmı ise İstanbul'da FKM'de yapıldı.
Toplantı Kültür Bakanlığının ve Turizm Bakanlığının desteğiyle gerçekleşti. Açılış törenine, Patrik Bartholomeos, Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu ve bölge milletvekilleri katıldı. Şanlıurfa Valiliği, ve Belediye Başkanlığının desteğiyle yapılan toplantıyı büyük bir basın mensubu kitlesinin yanında, Dr. Cüneyt Ülsever, Ahmet Taşgetiren ve Pınar Türenç gibi köşe yazarları da izledi.
Toplantıya Katılan bilim ve düşünce adamları ve sundukları tebliğler:
Prof. Dr. David Thomas (İngiltere)
'Kur'an'da ve İslami gelenekte Hz. İbrahim İmajı'
Dr. Hananel Mak (İsrail)
'Tevrat ve tefsirlerinde İbrahim'
Yard. Doç. Dr. Ali İhsan Yitik (Türkiye)
'Hz. İbrahim'in iman konusundaki rasyonel çabaları'
Zinovi Kogan (Rusya)
'Musevi Edebiyatında Hz. İbrahim'
Prof. Dr. Darrol Bryant (Kanada)
'İbrahimî dinler: Ortak Ata inancı , iyi ilişkiler için yeterli midir?'
Prof. Dr. Fred Dallmayr (USA)
'Medeniyetler Diyalogu: Hristiyan İbrahimî bakış açısı'
Dr. Tarık Mitri (İsviçre)
'İbrahimî Miras: Dinlerarası Diyalogun vadettikleri ve güçlükleri'
Dr. Alon Gottstein (İsrail)
'İnançlar arası bir sembol olarak Hz. İbrahim'
Dr. George B. Groose (USA), Dr. David Gordis (USA), Dr. Sadullah Khan (USA)
'İslam; Hristiyan ve Yahudiler arası diyalogun temelleri' (Ortak Tebliğ)
Emanuel Adamakis (Belçika)
'Hz. İbrahim: Yenilik, kopuş ve beraberlik'
Daniel Madigan (Vatikan)
'Hz. İbrahim, Kutsal Kitap ve Hukuk'
Dr. Uri Gordon (İsrail)
'Kitab-ı Mukaddes'in Tekvin Bölümüne göre, Hz. İbrahim'in temel özellikleri'
Prof. Dr. Emilio Platti (Belçika )
'İbrahim'in Rabbi kimdir?'
Dr. Yahya Michot (Belçika)
'Bir diğer Harran'lı İbn-i Teymiye'ye göre Hz. İbrahim'
Mahmut Topuz (Türkiye)
'Hz. İbrahim'den günümüze ortak bir iman tarihi'
Prof. Dr. Hassan Azzouzi (Fas)
'Çağdaş Tefsirlerde Hz. İbrahim'
Doç. Dr. İsmail Kıllıoğlu (Türkiye )
'Edebiyatımızda Üç İbrahim'
Dr. Yehoyada Amir (İsrail)
'Modern Yahudi Düşüncesinde İbrahim'
Prof. Dr. Petros Vassiliadis (Yunanistan)
'Yeni bir din eğitimi ve tebliği istikametinde uzlaşma, barış ve tolerans'
Prof. Dr. İbrahim Canan (Türkiye)
'Hz. İbrahim'in aile terbiyesi'
Dr. Jules Janssens (Belçika)
'Hz. İbrahim imajı ve genç kuşakların gerçek tolerans ruhuyla eğitimi'
Dorothea Rosenblad (İsveç)
'Çok kültürlü İsveç'te İbrahimî bakış açısıyla yeni bir eğitim yöntemi'
Prof. Dr. Gregorios Ziakas (Yunanistan)
'Günümüz dünyasında barış ve güvenlik için üç semavi dinin ortak noktaları'
Yard. Doç. Dr. Himmet Korur (Türkiye)
'Tasavvuf literatüründeki Hz. İbrahim imajı'
Dr. Shalom Sabar (İsrail)
'Semavi dinlerin görsel sanatlarında İbrahim'
Prof. Dr. Ö. Faruk Harman (Türkiye)
'Hz. İbrahim ve Kurban'
Judith Banki (USA)
'Hz. İbrahim: Ortak Ata, farklı aileler ve çoğulculuk'
Yusuf Altıntaş (Türkiye)
'Birleştirici, kaynaştırıcı yönüyle bir Eski Ahid Şahsiyeti: Hz. İbrahim'
 |
Sonuç Değerlendirmesi
'Kültürlerarası Diyalog Platformu' tarafından 13-16 Nisan 2000 tarihinde Şanlıurfa (Harran) ve İstanbul da düzenlenen 'Uluslararası Hz. İbrahim Sempozyumu'na 15 ayrı ülkeden 44 fikir ve bilim adamı katılmış ve sempozyum süresince ağırlıklı olarak şu konular üzerinde durulmuştur.
1. Hz. İbrahim'in hayatı, dini ve kültürel çevresi, tevhid misyonu
2. Hz. İbrahim zengin mirası ışığında üç monoteist din arasında geliştirilmesi gereken diyalog, hoşgörü ve barış faaliyetleri
3. Öğretim ve eğitim konusu olarak üç monoteist din
Sempozyumda sunulan bildiriler ve yapılan müzakereler neticesinde aşağıda yer alan ortak tespitler ön plana çıkmıştır.
1. Küreselleşmenin tabii sonucu olarak her gün daha da küçülen, bir çok iyi gelişmelere rağmen, birlikte yaşamayı ve barışı tehdit eden çok sayıda tehlikeli unsuru da içinde barındıran dünyamızda, üç büyük monoteist din mensupları arasında;
a) Bilgi alışverişi
b) Değerlendirme ve eleştiri
c) Öğrenme, anlama ve anlaşma
d) Güven ve barış için ortak plan ve projeler üreterek onları bütünüyle hayata geçirme düzeyinde samimiyet , hoşgörü, inanç ve kararlılıkla -sürdürülen-sürdürülmesi gereken- dinler ve kültürlerarası diyalog faaliyeti hayati öneme haizdir.
2. Üç monoteist dinde ve onların kaynaklık ettikleri asırlık geleneklerde, Hz. İbrahim konusu dahil, pek çok alanda önemli farklılıklar mevcuttur. Sempozyumda öne sürülen görüşlerden anlaşılıyor ki;
a) Bazı farklılıklar, her üç dinin temel kaynaklarında ve ilahiyat geleneklerinde açıkça görülen halis farklılıklardır. Özellikle bunların bilimsel usullerle ve mukayeseli olarak yeniden ele alınmasında büyük yarar vardır.
b) Farklılıkların önemli bir kısmı asırlardır birike gelmiş cehaletten kaynaklanmaktadır. Üç büyük din mensupları birbirlerinin dini inançları hakkında, ne yazık ki yeterli bilgiye sahip bulunmamaktadırlar.
3. İnanç, ahlaki değerler ve düşünce tarihi (teoloji, felsefe, bilim) bakımından bu üç monoteist din arasında sağlam bir ortak zeminin bulunduğu herkesçe bilinen bir gerçektir. Fakat unutulmaması gerekir ki, bu dinlerin tarihinde, yüzler sebepten dolayı, aynılıklar ve benzerlikler değil, farklılıklar ön planda olmuştur. Bu dengesizliği düzeltmenin ve söz konusu ortak zeminin faal hale getirmenin zamanı gelmiştir. Bu yapılmadan çoğu kez son derece karışık karmaşık ve dünyevi bir hırsla yürümekte olan uluslar arası ilişkilerin ve siyasetin ahlaki ve manevi hayatı da içine alacak şekilde bir gelişme göstermesi mümkün değildir. Burada din bilginlerine din adamlarına ve dini kurumlara çok önemli görevler düşmektedir.
4. Üç büyük dinin ortak değerleri arasında en önemli yeri Hz. İbrahim in şahsiyeti ve bize bıraktığı tevhid merkezli İbrahimî gelenek olmaktadır. Hz. İbrahim;
a) Hakikat arayışında en geniş anlamı ile bir rasyonelliği
b) Derin ve samimi tevhit inancını
c) Allah a sevgi ile bağlanmanın, insanlığa sevgi ile hizmet etmenin, iman ile muhabbeti birleştirmenin,
d) Sabrın, cesaretin kararlılık içinde sonuca ulaşma çabasının,
e) Ve barışın, diyalogun bir sembolü olarak, Din mensuplarının bireysel ve toplumsal hayat tecrübelerine ışık tutacak, içerik ve istikamet kazandıracak büyük bir şahsiyet ulu bir peygamberdir.
5. Sempozyum süresince üzerinde önemle durulan farklılık, benzerlik ve ayrılıkların, fakat özellikle, ortak ahlaki ve manevi değerlerin eğitim ve öğretim faaliyetine dahil edilmesi gerekmektedir.
Üç monoteist din mensupları genç kuşaklara ilmi ve fiziki bir çerçeveye oturtulmuş ortak zemini sunmayı denerlerken, tarihi ön yargıların, günlük siyasetlerin ve ideolojik darlıkların uzağında olmaya gayret etmek durumundadır. Bir din, mensupları tarafından nasıl inanılıyor, anlatılıyor ve takdim ediliyorsa, deskriptif düzeyde, öylece eğitim ve öğretim konusu edilmelidir.
Bu ve benzeri konularda başarılı olabilmek için her üç din mensupları işbirliği içinde ortak düşünceler, aksiyon planlama ve stratejiler üretmek durumundadır. Bunun için derin ve sağlam bilgi, samimiyet, inanç ve kararlılık içinde daha fazla müşterek çaba ortaya koymak, birlikte yaşamanın iyice zorlaştığı, hatta bazı yerlerde imkansız hale geldiği günümüz dünyasında dini, ahlaki ve manevi bir görev haline gelmiştir.
- tarihinde hazırlandı.