1966-1973 Yıllarındaki Vaaz ve Sohbetleri

11 Mart 1966 günü Kırklareli'nden İzmir merkez vaizliğine tayin edilen Fethullah Gülen, İzmir'de vaizliğin yanı sıra Kestanepazarı Kur'an Kursu Derneğinde gönüllü olarak öğreticilik ve belletmenlik yaptı. Kestanepazarı camiinde her Cuma vaaz verdi. Hafta sonunda Cumartesi-Pazar günleri Ege'de Aydın, Ödemiş, Tire ve Salihli gibi civar il ve ilçelerde vaazlara gitti. Kahve sohbetleri yaptı ve konferanslar verdi.

1972 öncesindeki yıllarda verilen vaazların kayda alınmamış olması nedeniyle tarih ve yer belirtmek hayli zor. Fethullah Gülen'in henüz Ege'de yeni olması ve vaazların kayda alınmamış olması tabiatıyla böyle bir kronoloji çıkarmayı zorlaştırıyor. Bir de o günlerin teknik ve sosyal imkanlarının kıt oluşunu hatırdan çıkarmamak gerekir.

12 Mart 1971 muhtırasıyla bir süre vaazlarına ara vermek zorunda kalan Fethullah Gülen, muhtıranın henüz hüküm sürdüğü günlerde yeniden görev almak için Diyanet'e başvurdu. Sıkıyönetim nedeniyle müspet bir cevap gelmedi. Bu yüzden kısa bir süre Erzurum'a gitti. Döndüğünde Salepçioğlu ve Alsancak camilerinde vaaz vermeye başladı. Sonunda 23 Şubat 1972'de Edremit merkez vaizliğine tayin edildi ve vaazlarına yeniden başladı. Edremit'teki vaazlarını İzmir'den gelip giderek veriyordu. Dönemin şartları gereği tayini ancak Edremit'e yapılabilmişti ve o İzmir'de oturuyordu. Buna rağmen iki buçuk sene umumi vasıtalarla Edremit'e gidip gelmiştir. Şimdi Edremit'e gidişi ve 12 Mart Muhtırası günlerine ait değerlendirmelerini aktaralım.

"Erzurum'da kısa bir süre kaldıktan sonra tekrar İzmir'e döndüm ve Salepçioğlu Camii'nde yeniden vaazlara başladım. Diyanet tarafından önceleri dilekçemize müspet cevap verilip, vaaz etmemize müsaade edildiği halde, daha sonra yine vaazdan men edildim. Şaban Düz Hocaefendi ve Osman Kara Hocaefendi de benimle aynı durumdaydı. Sıkıyönetim üçümüzün de İzmir'den sürülmesi hususunda Diyanet'e baskı yapmış ve Diyanet de ister istemez bu baskıya boyun eğmek zorunda kalmıştı. Artık, ikinci bir emre kadar vaaz edemeyecektik. O sıralarda İbrahim Ulvi Bey, Özlük İşlerinde bulunuyordu. Bana, Ankara'ya gelmem hususunda haber göndermişti. Gittim.. Durumu anlattı ve "İzmir dışında nereyi istersiniz" diye sordu. Bizim İsmail Hoca, Edremit'teydi. Benim için teselli olur düşüncesiyle ben de "Edremit olabilir." demiştim. Ve böylece tayinim Edremit'e yapıldı. Bu arada Şaban Düz Hocaefendi'yi Nazilli'ye, rahmetli Osman Kara'yı da Turgutlu'ya tayin etmişlerdi.

Gerçi Edremit'e tayinimi istemiştim ama, oraya gitme niyetinde değildim. Edremit Müftüsü Remzi Bey, yanında Arif Çağan ve rahmetli Hakim Necmettin Güvenli beylerle birlikte Mektupçu'daki eve kadar geldiler. Israrla Edremit'e gitmemi istediler. Adeta benimle yalvarırcasına konuşmuşlardı ki onlardaki bu sıcaklığı da asla unutamam ve "Ne olur gel, orada da hizmet olur!" dediler. Evet, onlardaki bu ciddi talep ve arzu cevapsız bırakılacak gibi değildi."

Fethullah Gülen Edremit'e tayin olunca Kurşunlu Camiinde başladığı vaazlarının yanı sıra sinema ve düğün salonu gibi yerlerde sohbet ve konferanslar verdi. Bu konuda kendi ifadelerini aktaralım.

"Sohbetlerimizi sadece camiye hasretmemiştik. İlk gittiğim hafta bir düğün salonunda soru-cevap şeklinde sohbet de yapmıştık. Sordukları sorulara anında cevap almaları oradaki elit tabakanın da hoşuna gitmişti. Daha sonra bu sohbetleri başka şekilde devam ettirdik. Camiye gelme zahmetine (!) katlanmayanlar oralara geliyor, din ve diyanet adına bazı şeyler dinliyorlardı. Vaazın dışındaki bu sohbetler herkeste bir alâka ve arzu uyandırdı. Biri gündüz, diğeri gece olmak üzere haftada iki gün sohbet yapılıyordu. Dıştan da gelip gitmeler oluyordu."[1]

Fethullah Gülen Edremit günlerine ait değerlendirmelerini de şöyle aktarıyor:

"Edremit'e esasen istemeyerek gitmiştim. Hatta istifa edip gitmemeyi bile düşünmüştüm. Bu isteksizliği, beşeri bir kısım boşluklarla izah daha uygun olur. Alıştığı yerden kopup başka bir yere gitmek insana cidden zor geliyor. Benim ise bütün dost ve arkadaşlarım İzmir'de idiler. Onlardan ayrılmak, onlardan uzakta kalmak bana dayanılması imkansız bir hicran gibi geliyordu.. Fakat murad-ı İlâhî başkaymış.. Edremit'e gittim ve üç seneye yakın orada vazife gördüm.

Vaazlara dıştan gelmeler çok oluyordu ve bunların misafir edilmeleri gerekiyordu. Hem çok uzak yerlerden gelmeler beni rahatsız ediyordu. Zira gelenler zaman açısından da maddi açıdan da fedakarlık yapıp geliyorlardı. Konuşmalarımın bu denli fedakarlıklara değeceğini kabul etmiyordum. Ama gelenlere de gelmeyin diyemezdim. Gelenler çoğunluk itibariyle İzmir ve çevresindendi. Aydın, Denizli gibi diğer komşu vilayetlerden de az da olsa gelen oluyordu. Vazifeyi daha merkezi bir yere nakletmek zaruret haline gelmişti. Bu kararda şahsıma ait zorlukların bulunması da tesir etmiş olabilir. Zira üç senedir İzmir'den gelip gidiyordum ve yolculuğumu da hep umumi vasıtalarla yapıyordum. Bu da benim için cidden zor ve yorucu oluyordu. Yollar bugünkü kadar düzgün, vasıtalar da bugünkü kadar rahat değildi. Bir de yolcuların birbirleriyle yarışırcasına sigara içmeleri buna eklenirse, yolculuk hakikaten çekilmez bir hal alıyordu. Halbuki ben çeşnisi bu olan yolculuğu her hafta tatmak zorundaydım."

1967-1973 Vaazları

Tarih Yer Açıklama Türü
17.06.1967 Kestanepazarı Komşuluk Hakları Muhtelif Vaaz
17.12.1968 Kestanepazarı Mübarek gün ve gecelerin ehemmiyeti. Kadir Gecesi
15.01.1973 Edremit Alemizade Sırönü Camii Kurban Bayramı ve Kurban'ın ehemmiyeti. Kurban Bayramı
04.05.1973 Edremit Alemizade Sırönü Camii İbadet ve Namaz bahsi: Ahlâk-ı Aliye-i İlâhîye'den, Peygamber Efendimiz'in (s.a.s.) güzel ahlâkından misaller. İbadet ve Namaz
11.05.1973 Edremit Alemizade Sırönü Camii Resulü Ekrem Efendimiz'in (s.a.s.) tebliğ buyurduğu ve bizim de yaratılışımızın gayesi olan ibadet ve Namaz. İbadet ve Namaz
27.07.1973 Edremit Alemizade Sırönü Camii Bütün kulluğun esası olan namaz bahsinin devamı. İbadet ve Namaz
28.10.1973 Edremit Alemizade Sırönü Camii Ramazan Bayramı ve bayramın hatırlattıkları. Ramazan Bayramı

[1] Latif Erdoğan, Fethullah Gülen Hocaefendi Küçük Dünyam

Pin It
  • tarihinde hazırlandı.
Telif Hakkı © 2024 Fethullah Gülen Web Sitesi. Blue Dome Press. Bu sitedeki materyallerin her hakkı mahfuzdur.
fgulen.com, Fethullah Gülen Hocaefendi'nin resmî sitesidir.