İkinci Dünya Savaşı
İkinci Cihan Harbi askerî olduğu kadar aynı zamanda içtimaî buutluydu.. dolayısıyla beraberinde dünya çapında büyük komplikasyonlar da getiriyordu. Denebilir ki, bu harpte dünya muvazenesi, o güne kadar hiç bozulmadığı şekilde bozuldu, bütün değerler altüst oldu, topyekün kriterler değişti; derken, insanlık tam yarım asır devam edecek olan bir bocalama devresine girdi. Bu geniş zaman diliminde, değişik sistem arayışı ve sistem denemelerinin yanında çok korkunç içtimaî gelgitler yaşandı: Yığınlar kâh sağa tos, kâh sola tos bir girdaptan başka bir girdaba koşup durdu ve âdetâ bir mahşer dehşeti yaşadı. Bugün hâlâ duyup durduğumuz, sosyalizm, komünizm, maoizm, leninizm, nasyonel sosyalizm ve proleterya hakimiyeti gibi tâbirler, o karanlık günlerin acı hatıralarıdır ve ilerde, içtimaî hareketler tarihi medfeninde birer müstehâse "fosil" olarak sık sık hatırlanacak ve bu "veyl" çağına lanetler yağdırılacaktır.
- tarihinde hazırlandı.