Bakara, 2/65
وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذ۪ينَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِي السَّبْتِ فَقُلْنَا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خَاسِئ۪ينَ
"İçinizden cumartesi günü azgınlık edip de bu yüzden kendilerine 'Aşağılık maymunlar olun!' dediklerimizi sizler de elbette bilmektesiniz." (Bakara sûresi, 2/65)
Bu âyet-i kerimede beyan edilen mesh, -Allahu a'lem- Mücahid'in de dediği gibi sûret meshinden ziyade sîret meshidir.[1] Yani ahlâkî özellikler itibarıyla aşağılık bir maymun gibi olmaları. Ayrıca sîret meshi nesiller boyu devama da müsaittir. Bu mesh hâdisesi şu anda da bazı toplumlar için söz konusudur.
Buradaki السَّبْتُ cumartesi mânâsına gün ismi olabileceği gibi, şimdilerde daha çok, Museviler tarafından tâzim edilip ibadetle geçirilen "dinlenme günü" anlamında masdar da olabilir ki son tevcih daha mâkul ve daha şâyidir.
Bu tevcihe göre konu şöyle açıklanabilir: Onlar, bir tek günlerini Allah'a tahsis etme gibi hafif bir sorumluluktan kaçtı ve Yaratıcılarına karşı nakz-ı ahdetmekle -ki, insan olarak yaratılmış olmanın gereği ve seçilmiş bir kavim olmanın da lâzımıdır- böyle bir günahı irtikâp edip insaniyet mertebesinin altına düştü ve seçilmişliğe karşı da nankörlükte bulundular, Allah da onları duygu, düşünce, hayat felsefesi hatta cismaniyetleriyle maymun tabiatlı, maymun kılıklı tali'sizler hâline getirdi.
[1] İbn Kesir, Tefsiru'l-Kur'âni'l-azim, 1/150.
- tarihinde hazırlandı.