Bir İtizar ve Tavzih
Kitap formatındaki bu evrâk-ı perişan, yetmişli yıllarda cami cemaatine ve tabiî onların bilgi ufukları nazar-ı itibara alınarak, irticalînin esnekliğine, düzensizliğine, dolayısıyla da yetersizliğine emanet aylarca süren farklı haftalardaki sohbetlerin ve sonraki dönemlerde farklı zamanlarda yazılmış bazı makalelerin bir araya getirilmesiyle oluştu.
Konuşmaları birbirine yakın olsa da çok farklı konular ihtiva etmesi, meselâ, çalışmanın önemi, çalışmada helâl yolların takip edilmesi; samimî gayret, alın teri ve hakkaniyet ölçülerine bağlılık… gibi iktisat ahlâkı disiplinleri üzerinde durulması; bu arada ticaret ve pazar ahlâkı diyeceğimiz birbirinden oldukça farklı konulara temas edilmesi; evrensel insanî değerlere vurguda bulunularak İslâm'ın âlemşümûl bir din olmasının hatırlatılması; maddî kaynakların en verimli şekilde ve yerli yerinde kullanılması; israf ve tebzîre girilmeden Allah (celle celâluhu) nimetlerinden istifade edilmesi; üretim ve tüketim faaliyetlerinin dengeli bir şekilde sürdürülmesi; bütün bu hususlarda her zaman Allah'ın (celle celâluhu) murad ve buyruklarının nazar-ı itibara alınması; insanın insan olmasına bağlı doğuştan sahip olduğu ve kişiliğe bağlı dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez hakları üzerinde durulması; sık sık idarî, iktisadî, siyasî ve kültürel hayatta iman ve ahlâkın müessiriyetine vurguda bulunulması; ahlâkî norm ve kaidelerin işçi, memur ve işverenlerce görülüp gözetilmesi şeklinde yorumlayacağımız vazife ve sorumluluk ahlâkıyla alâkalı disiplinlerin incelenmesi; ferdî, ailevî ve bütün bir içtimaî hayatta ifratlara, tefritlere girmeden hikmet ve itidal çizgisinde götürülmesi… gibi kırk ambar diyeceğimiz şekilde pek çok konuyu ihtiva etmesi açısından müşevveş düşmüş olabilir; öyledir de.
Kitabı mütalâa edenler bütün bu hususları nazara alarak okumalılar demeye hakkımızın olmadığını biliyorum; ama yine de bütün olumsuzlukların nazar-ı müsamaha ile karşılanacağını ümit ediyor ve okuyucunun dualarını bekliyorum.
- tarihinde hazırlandı.