Hâdiselerdeki İlâhî Hikmetler

Uhud savaşı münasebetiyle gelen, "O günler ki, biz onları insanlar arasında döndürür dururuz." diye başlayan âyette, önemli tarihî hâdiselerin, iman edenleri ortaya çıkarmak, Allah'ın şehitler veya şâhitler edinmesi ve müminleri temizleyip, kâfirleri mahvetmek" şeklinde üç hikmet beyan buyuruluyor. Bütün hâdiselerde bu üç hikmeti mi aramak lazım? Daha başka hikmetler de olabilir.. bu tür hâdiseler âdeta birer arınma kurnasıdırlar ve mü'minler onlarla temizlenirler; temizlenirler ve temiz, kirliden; samimî mü'min de münafıktan ayrılır.

Allah, herkese inancının, samimiyetinin derecesini ve müslümanlığının keyfiyetini gösterir. Allah'ın imtihanları, bize ne olduğumuzu bildirmek içindir; bilme-bildirme, meçhul bir şeyi ortaya çıkarmak için olur; Allah için meçhul hiçbir şey yoktur. O bakımdan, bu âyette olduğu gibi, Kur'an'da Allah bilmek diliyor" şeklinde geçen ifadeleri, "Allah, size bildirmek istiyor, göstermek istiyor" şeklinde anlamak daha uygun olur zannediyorum.

Bu âyetlerin arkasında, küçük bir serzeniş de var; "Allah, içinizden cihad edenleri ve gerçek sabır sahiplerini ortaya çıkarmadıkça Cennet'e girivereceğinizi mi sanmıştınız?" Sonraki iki âyette de yine böyle bir serzenişten söz edilebilir. "Önceden, onunla karşılaşmadan ölümü temenni ediyordunuz; şimdi o karşınızda fakat sadece bakıyorsunuz. Muhammed (sav) bir rasuldür. Ondan önce de rasuller geldi, geçti. Şimdi O, ölür veya öldürülürse, ökçeleriniz üzerine gerisin geriye mi döneceksiniz?" Seçilen kelimeler, düşündürücüdür. Bunlardan biri de, topuklar üzerinde gerisin geriye dönme kelimesidir."